Iluzjonista

Iluzjonista (L'illusioniste) jest animowanym filmem wyreżyserowanym przez Sylvaina Chometa. Film oparty jest na nigdy niezrealizowanym scenariuszu, napisanym w 1956 r. przez  Jacquesa Tati. Miał on być odpowiedzią aktora na wstyd związany z porzuceniem dziecka i zaznaczyć publicznie jego istnienie. Scenariusz był wręcz osobistą wiadomością do córki napisaną przez Tatiego. Współscenarzystą powstałego pomiędzy scenariuszami do filmów Mój wujaszek a Playtime tekstu, był długoletni współpracownik Henri Marquet.

Tati porzucił swoją najstarszą córkę, Helgę Marie-Jeanne Schiel, kiedy ta była jeszcze niemowlęciem. Skazało go to w owym czasie na potępienie w środowisku artystów musicalowych gdyż, jak głosi plotka, zmusił także matkę Helgi do podpisania dokumentu, w którym zrzekła się ona jakichkolwiek roszczeń wobec ojca dziecka. Nigdy także nie dążył do spotkania ze swoją najstarszą córką. To, że nie została ona wspomniana w żadnej dedykacji odnośnie filmu spotkało się z wielką dezaprobatą jej bliskich i rozpoczęło spór opisywany w prasie.

Oskarżono Chometa o wyrzucenie poza nawias filmu całego wydźwięku historii rozbitej rodziny. Chomet twierdził natomiast, że Tati napisał swój scenariusz dla córki Sophie Tatischeff, ponieważ miał poczucie winy z powodu częstych podróży, które uniemożliwiły mu spędzanie z nią czasu.

W wywiadzie z czerwca 2010 r., którego udzielił ?The National? Chomet wyrażał się o sytuacji następująco: W pełni rozumiem dlaczego on (Jaques Tati) tego nie nakręcił (Iuzjonisty). To było dla niego zbyt osobiste i mówiło o rzeczach, które znał zbyt dobrze, woląc je skryć za postaci.

Historia rozgrywa się w Edynburgu lat 50-tych XX wieku. Głównym bohaterem jest iluzjonista - animowana wersja samego Jacquesa Tati, stworzona przez Laurenta Kirchera. Film przedstawia historię starzejącego się artysty music-hallowego, zmuszonego podróżować bez przerwy pomiędzy miastami i wsiami, aby prezentować wciąż swój numer magiczny w podrzędnych barach i parkach.

Spotyka on pewnego dnia na swojej drodze młodą dziewczynę  Alice, która posiadając w sobie zachwyt dziecka, całkowicie wierzy w jego sztuczki uważając je za prawdziwą magię. Iluzjonista zaczyna się więc starać w swoich występach, aby ją uszczęśliwić. A ona obdarza go coraz większym zachwytem. Obserwujemy jej przebudzenie z miejscowego kopciuszka w pięknego łabędzia. Za słowami reżysera: to nie jest romans, to bardziej relacja, jak pomiędzy ojcem a córką.

Skatalogowany w archiwum Centre National de la Cinematographie, w tece Film Tati numer 4 scenariusz wpadł w ręce Chometa przypadkiem, dzięki spadkobiercom spuścizny po Tatim  Jerome Deschamps i Macha Makeieff. Chomet zgłosił się po zgodę na wykorzystanie fragmentu filmu Tatiego Dzień świąteczny (jest to fragment, który tytułowe trio ogląda w telewizji) i w ten sposób dowiedział się o scenariuszu.  Dowiedział się, że najmłodsza córka Tatiego, Sophie Tatischeff, sugerowała zawsze aby nakręcono film animowany. Nie chciała, aby jej ojca grał aktor. Sophie Tatischeff zmarła 27.10.2001, dwa lata przed francuską premierą Trio z Belleville (11.06.2003).

Film został wyprodukowany w Edynburskim studio Chometa Django Films, przez międzynarodową grupę artystów animacji. Koszt w wysokości 10 milionów funtów został pokryty przez Pathe Pictures. W lutym 2010 r. na konferencji prasowej Chomet powiedział, że koszty wzrosły do 13 mln funtów. The Herald napisał, że w produkcję zaangażowanych było 180 artystów, spośród których 80 pracowało wcześniej przy Trio z Belleville.  W The Scotsman Chomet nadmienił, ze przy produkcji pracowało aż 300 ludzi i 80 animatorów. Film był animowany głównie w szkockich studiach w Edynburgu (Django Film) i Dundee (ink.digital), z późniejszymi animacjami wykonanymi w studiach w Paryżu i Londynie. Ok. 5% prac wykonanych zostało w Korei Płd. (proces generowania klatek pośrednich, czyszczenie).

Pierwsze ujęcia filmu zostały pokazane na festiwalu w Cannes w 2008 r. W styczniu 2010 r. ogłoszono, że premiera filmu będzie miała miejsce na festiwalu w Berlinie w lutym. Film otwierał Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Edynburgu 16.06.2010 r. Pathe Pictures dystrybuowało film na ekrany francuskich i brytyjskich kin, dystrybucją w innych krajach zajmowały się: Japonia (Klockworx), Włochy (Cinema 11), Grecja (Nutopia), USA (Sony Pictures Classics), Benelux (Paradiso), Rosja i Bliski Wschód (Phars Film). Pierwszy oficjalny transfer filmu powstał w Rosji i został wypuszczony 13.03.2010. Film wszedł do kin we Francji 16.05.2010.

Film został nominowany do Europejskiej Nagrody Filmowej dla Najlepszego Filmu Animowanego w 2010 r.

źródło filmweb.pl